„Krakowianin z Paryża” – 46', 2008, reż. Jerzy Tuszewski

Dokumentalna opowieść o historii niezwykle twórczego życia Bronisława Kamińskiego-Durocher. Był polskim i francuskim poetą, tłumaczem poezji i paryskim wydawcą, laureatem dwóch nagród literackich Akademii Francuskiej. Urodził się 4 maja 1919 roku w rodzinie żydowsko-polskiej w Krakowie. Tam też debiutował w roku 1937 tomikiem poezji pt. „Przeciw”. Rok później ukazał się kolejny tom poezji pt. „Pieśń barbarzyńcy”. Początkowo związany był z ugrupowaniami lewicowymi i Awangardą Krakowską. Tuż po wybuchu wojny znalazł się w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen. Po wyzwoleniu wyjechał do Paryża, w którym osiadł na stałe. Zaczął pisać i publikować po francusku. Już w roku 1949 wyszedł pierwszy tom jego poezji w języku francuskim pt. „Droga kolorów”, który został bardzo życzliwie przyjęty przez paryskie środowisko literackie i recenzentów. Nieco później, wraz z kilkoma paryskimi poetami, założył czasopismo poetyckie i wydawnictwo „Caracteres”. Po październiku 1956 roku Kamiński przyjechał do Polski na zaproszenie Karola Kuryluka, jednego ze swoich pierwszych redaktorów (przed samą wojną redagował we Lwowie słynne pismo „Sygnały”) - który wtedy został ministrem kultury. Niestety, pech chciał, iż Karol Kuryluk w czasie przyjazdu Kamińskiego do Warszawy przestał być ministrem.

Kamińskiemu odebrano paszport francuski i zmuszono do pozostania w Polsce. Początkowo próbował tłumaczyć z języka francuskiego, wydał kontrowersyjną książkę „Rozmowy z czasem” oraz przekłady poezji afrykańskiej. Jednakże zniechęcony brakiem przychylności polskiego środowiska literackiego powrócił po sześciu latach z małymi przygodami do Francji - swojej przybranej ojczyzny. Nad Sekwaną powrócił z niezwykłą energią do działalności wydawniczej i pisarskiej. Założył małe, skromne wydawnictwo pod dawną nazwą: „Caracteres”. W latach 70. publikował w nim blisko 100 tytułów rocznie - autorstwa wielu autorów francuskich i obcych. Wydał tam między innymi antologię współczesnej poezji polskiej we własnym przekładzie, zawierającą utwory 200 poetów. Zmarł po ciężkiej chorobie 9 lipca 1996 roku w Paryżu pełen twórczych planów, ale jednocześnie nieco zgorzkniały, nierozumiejący do końca tego, co działo się współcześnie w Polsce, choć tęskniący za ojczyzną, za Krakowem, gdzie pozostała jego młodość. Na własne życzenie został pochowany na Górze Oliwnej w Jerozolimie.

 

Krakowianin z Paryża / A Cracovian from Paris – 46', 2008, dir. Jerzy Tuszewski

The film is a documentary tale about the creative life of Bronisław Kamiński-Durocher, a poet of both Poland and France, a translator of poetry, an editor and the recipient of two literary awards from the French Academy. He was born in 1919 into a Jewish-Polish family in Kraków, where he published his debut collection of poems at the age of 18. He was initially associated with leftist organizations and the Awangarda Krakowska (Kraków Avantgarde). During World War Two he was a prisoner of the Nazi German concentration camp in Mauthausen-Gusen. After the war, he went to Paris and eventually started to write in French. His first volume of poetry published in French in 1949 won very favourable critical reviews.  Together with several other French poets, he founded a poetical journal and the ‘Caracteres’ publishing house. After the political thaw in Poland in 1956, Kamiński visited Poland at the invitation of Karol Kuryluk, the minister of culture who before the war edited the literary monthly ‘Sygnały’ in Lwów. Unfortunately, by the time he arrived in Warsaw Kuryluk lost his cabinet post. Kamiński was deprived of his French passport and forced to remain in Poland. He started to translate from French and published a controversial book ‘Rozmowy z czasem’ (Conservations with Time). Gradually, he became disillusioned with a lack of sympathy on the part of Polish literary circles and after six years decided to return to France. Back in Paris, he vigorously returned to his career as a writer and publisher. He founded a small publishing house under the old name (‘Caracteres’), which in the 1970s published annually almost 100 books by French and foreign authors. They included an anthology of verse by 200 contemporary Polish poets in his own translation.

Kamiński died in Paris in 1996 after a serious disease, full of interesting plans for the future but at the same time somewhat embittered, unable to comprehend fully the events in Poland and missing the Kraków of his youth.

According to his last will, he was buried on the Mount of Olives in Jerusalem.

 

Media Kontakt, ul. Wilcza 12 C, 00-532 Warszawa, tel. +48 22 627 28 31, fax. +48 22 622 60 13
design©pixele.net