„KOR” – 53', 1988, reż. Seweryn Blumsztajn, Agnieszka Holland, Andrzej Wolski

23 września 1976 roku grupa opozycjonistów wystosowała  „Apel do społeczeństwa i władz PRL”, w którym ogłoszono powstanie „Komitetu Obrony Robotników - ofiar represji zastosowanych w związku z wydarzeniami 25 czerwca 1976 r.” Opozycja demokratyczna w Polsce zrodziła się jako protest przeciw licznym niesprawiedliwościom społecznym i politycznym. Było to stale rozrastające się środowisko, w którym dominowała młodzież. W czasach PRL organizacje społeczne były fasadowe a sądy nie były niezawisłe. Biuro Interwencyjne KOR miało więc pełne ręce roboty. Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA starała się uzupełniać braki wydawnicze spowodowane cenzurą. Latający Uniwersytet przekazywał prawdziwą wiedzę o historii współczesnej, ekonomii, socjologii, psychologii, itd. KOR bardzo silnie podkreślał przywiązanie do polskiej tradycji wolnościowej. Nawet nazwy wydawanych periodyków odnosiły się do wydawanych dawniej publikacji. Nazwa Latający Uniwersytet też nawiązywała do uniwersytetu z przełomu XIX i XX w., który nie miał stałej siedziby i ukrywał się przed rosyjską tajną policją. KOR działał jawnie choć niektóre struktury, wydawnicze, kolporterskie, adresy pozostawały w ukryciu. Dzięki temu mógł pokazać społeczeństwu, że opór społeczny daje rezultaty. Cena, jaką jego członkowie płacili za działalność opozycyjną była wysoka, byli często aresztowani, zatrzymywani na 48 godz., napadani przez „nieznanych sprawców”, w ich domach przeprowadzano rewizje, byli stale inwigilowani przez SB, a ich rodziny były nękane. Jednak wiele osób pomagało w działalności opozycyjnej, a dzięki wydawnictwom podziemnym robotnicy nauczyli się walczyć o swoje prawa. Wielką zasługą KOR było przekazywanie informacji o represjach i nieprawościach w Polsce rozgłośniom polskim na Zachodzie. Informacje te na falach eteru wracały do kraju. Informacje te były też przekazywane akredytowanym w Polsce dziennikarzom zagranicznym, którzy z kolei mogli nagłaśniać w prasie zagranicznej przypadki bezprawia. Autorzy filmu pokazują KOR widziany oczyma członków organizacji. Narratorem filmu jest Seweryn Blumsztajn. W filmie wystąpili również Jan Józef Lipski i Jacek Kuroń.

 

KOR / The Workers Defence Committee KOR – 53', 1988, dir. Seweryn Blumsztajn, Agnieszka Holland, Andrzej Wolski

On 23 September 1976 a group of dissidents issued ‘An appeal to the society and authorities of the Polish People’s Republic’ in which it proclaimed the establishment of the Workers Defence Committee KOR. Its principal goal was to organize legal and financial aid to the workers detained and persecuted after the labour unrest of June 1976, as well as to their families. KOR was Poland’s first major opposition group. It developed wide-ranging activities, including  studies on workers‘ living standards, the publication of newsletters and books outside the officially controlled network (KOR’s side-line project – NOWA Publishers) and the organization of lectures on topics that could not be debated in public (Flying University). 

KOR members were persecuted by the authorities, subjected to constant police surveillance, beaten up, detained, and put into jail. Despite this, the organization had a great number of supporters and its role in developing the democratic opposition in Poland, eventually leading to the birth of Solidarity, cannot be overestimated.

KOR was also instrumental in providing uncensored information on the repressions of dissidents to wide segments of Polish society thanks to its contacts with foreign Polish-language radio stations broadcasting to Poland, and also in informing Western opinion about the political situation in Poland.

The film, narrated by Seweryn Blumsztajn, shows the history of KOR as recalled by its members, including Jan Józef Lipski and Jacek Kuroń.

 

Media Kontakt, ul. Wilcza 12 C, 00-532 Warszawa, tel. +48 22 627 28 31, fax. +48 22 622 60 13
design©pixele.net